W 2023 roku ceny energii elektrycznej w Polsce wzrosły średnio o około 30–40% w porównaniu z rokiem poprzednim. Skala podwyżek była zróżnicowana w zależności od taryfy, dostawcy oraz zużycia energii, jednak niemal każdy odbiorca odczuł je w swoim domowym budżecie. W 2024 roku sytuacja na rynku energii wciąż pozostaje napięta, choć obserwuje się pewne oznaki stabilizacji cen.
Przyczyny wzrostu cen energii elektrycznej
Głównymi czynnikami wpływającymi na wzrost cen energii w ostatnich latach były:
- wzrost kosztów uprawnień do emisji CO₂ w systemie EU ETS,
- wysokie ceny węgla i gazu na rynkach światowych,
- ograniczona dostępność surowców energetycznych po wybuchu wojny w Ukrainie,
- konieczność modernizacji infrastruktury i inwestycji w odnawialne źródła energii.
Jak zmieniały się ceny w ostatnich latach?
Z danych Urzędu Regulacji Energetyki wynika, że w latach 2021–2023 ceny energii dla gospodarstw domowych wzrosły średnio o ponad 60%. Szczególnie duże podwyżki wystąpiły w drugiej połowie 2022 roku, kiedy gwałtownie wzrosły ceny surowców energetycznych.
„Według danych URE, przeciętna cena energii elektrycznej w taryfie G11 w 2023 roku wynosiła około 0,79 zł/kWh brutto, podczas gdy w 2021 roku było to zaledwie 0,50 zł/kWh.”
Rządowe działania osłonowe
Aby złagodzić skutki wzrostu cen, wprowadzono mechanizmy mrożenia stawek dla gospodarstw domowych i małych przedsiębiorstw. W 2023 roku funkcjonował limit zużycia objęty gwarantowaną ceną, a od 2024 roku obowiązuje nowy system rekompensat dla sprzedawców energii.
„Programy osłonowe pozwoliły utrzymać rachunki gospodarstw domowych na stabilnym poziomie, mimo że rzeczywiste koszty wytwarzania energii znacząco wzrosły” – czytamy w opracowaniu Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Prognozy na kolejne lata
Eksperci przewidują, że w perspektywie kilku lat ceny energii będą się stopniowo stabilizować, choć nie wrócą do poziomu sprzed 2020 roku. Kluczowe znaczenie będzie miało tempo rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz spadek kosztów emisji CO₂.
Co może pomóc w obniżeniu kosztów?
- Inwestycje w fotowoltaikę i magazyny energii,
- poprawa efektywności energetycznej budynków,
- zmniejszenie zużycia energii w godzinach szczytu,
- dywersyfikacja źródeł dostaw surowców.
Podsumowując, w ciągu ostatnich dwóch lat ceny energii elektrycznej w Polsce wzrosły niemal o jedną trzecią, co stanowi jedno z największych wyzwań gospodarczych ostatnich lat. Ostateczny poziom cen w najbliższych sezonach będzie w dużej mierze zależał od sytuacji międzynarodowej oraz polityki energetycznej kraju.
